เขื่อนเป็นสิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่สำหรับกั้นทางน้ำ เพื่อใช้ในการเก็บกักน้ำและป้องกันอุทกภัยรวมถึงผลิตกระแสไฟฟ้า ส่วนบนของเขื่อนจะประกอบไปด้วยส่วนที่เรียกว่าทางน้ำล้น สำหรับให้น้ำที่สูงกว่าระดับที่ต้องการไหลผ่านมาที่ฝั่งปลายน้ำ มากกว่าครึ่งหนึ่งของแม่น้ำสายหลักทั่วโลกจะมีเขื่อนกั้นไว้เพื่อใช้ประโยชน์ในทางใดทางหนึ่ง

อ่างเก็บน้ำ เป็นแหล่งน้ำที่เกิดขึ้นจากการสร้างเขื่อนกั้นลำแม่น้ำสายใดสายหนึ่ง หากป็นเขื่อนขนาดใหญ่ อ่างเก็บน้ำก็จะมีขนาดใหญ่ตามไปด้วย  อ่างเก็บน้ำถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่สำคัญอย่างหนึ่ง โดยนักท่องเที่ยวสามารถนั่งเรือชมภูมิประเทศในอ่างเก็บน้ำหรือเล่นกีฬาทางน้ำ ตกปลา ว่ายน้ำ และดำน้ำ จากการสร้างเขื่อนขนาดใหญ่หลายแห่งในระยะเวลาที่ผ่านมาทำให้ประเทศไทยมีอ่างเก็บน้ำที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวอยู่หลายแห่งในปัจจุบัน  อาทิ อ่างเก็บน้ำเขื่อนภูมิพล ในจังหวัดตาก อ่างเก็บน้ำเขื่อนสิริกิติ์ ในจังหวัดอุตรดิตถ์ อ่างเก็บน้ำเขื่อนศรีนครินทร์ และอ่างเก็บน้ำเขื่อนวชิราลงกรณ์ ในจังหวัดกาญจนบุรี  อ่างเก็บน้ำเขื่อนอุบลรัตน์ ในจังหวัดขอนแก่น อ่างเก็บน้ำเขื่อนสิรินธร ในจังหวัดอุบลราชธานี อ่างเก็บน้ำเขื่อนจุฬาภรณ์ ในจังหวัดชัยภูมิและอ่างเก็บน้ำเขื่อนรัชชประภา ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี

ในบรรดาอ่างเก็บน้ำที่กล่าวมา อ่างเก็บน้ำเขื่อนภูมิมีความเก่าแก่มากที่สุด เพราะตัวเขื่อนสร้างแล้วเสร็จตั้งแต่ พ.ศ. 2507 ส่วนอ่างเก็บน้ำที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือ อ่างเก็บน้ำเขื่อนศรีนครินทร์ ซึ่งมีเนื้อที่มากถึง 418 ตารางกิโลเมตร และอ่างเก็บน้ำที่มีภูมิประเทศสวยงามที่สุด เนื่องจากมีภูเขาหินปูนรูปร่างแปลกๆ รวมทั้งเกาะขนาดต่างๆ ตั้งอยู่ในอ่างเก็บน้ำ คือ อ่างเก็บน้ำเขื่อนรัชชประภา

เครดิค : https://khundanprakanchondam.wordpress.com/ความหมายของ-เขื่อน/